Trống hát văn, một loại nhạc cụ đặc biệt

Từ xa xưa, nghệ thuật truyền thống hát văn còn gọi là  hát chầu văn, hát hầu đồng luôn được xem là một tín ngưỡng dân gian vô cùng đẹp của Việt Nam vfa được bảo tồn, phát triển gìn giữ đến tận ngày nay. Để có được một buổi biểu diễn hát văn trọn vẹn thì những nhạc cụ đi kèm là không thể thiếu và được nhắc đến là dàn trống hát văn. Trống Đăng Khoa sẽ cùng bạn đi tìm hiểu những điều thú vị nét độc đáo của trống hát văn, một loại nhạc cụ đặc biệt. 

Trống hát văn là gì

Trống hát văn hay được gọi là trống dàn hát văn, là loại nhạc cụ không thể thiếu và  được sử dụng trong những buổi biểu diễn hát chầu văn. Khi tiếng trống được đánh lên hòa vào với từng lời hát, tiếng ca của những người nghệ sĩ giúp cho lời văn thêm sinh động , trau chuốt  tạo nên được không khí trang nghiêm, thành kính. Đồng thời, người nhạc công đánh trống đúng với giai điệu, nhịp phách sẽ mang lại âm thanh

thống nhất hòa quyện làm người nghe bị thu hút và say mê.

Cấu tạo của trống hát văn

 Bộ trống dàn hát văn là một loại nhạc cụ đặc biệt, nó không đơn lẻ mà là sự kết hợp của nhiều loại trống khắc nhau. Như vậy đòi hỏi ở người làm trống phải có chuyên môn cao, đôi bàn tay khéo của thợ lành nghề kế truyền từ đời cha ông và một niềm đam mê với nghề.

Dàn trống hát văn thường sẽ có cấu tạo từ 1 trống cái to và 4 trống nhỏ bao xung quanh hay còn gọi là tum, tuy nhiên tùy vào mục đích sử dụng thì số trống con có thể thay đổi linh hoạt sang 3 chiếc trống nhưng chiếc trống cái thì không được đổi.

·       Trống cái: đường kính khoảng 45cm, thân trống cao 30cm và là chiếc trống lớn nhất trong dàn có âm thanh trầm, vang lớn. 

·       4 trống con: khác nhau về kích thước đường kính mặt trống nhưng chiều cao đều là 18cm. Đường kính mặt trống lần lượt từ bé đến lớn là 16cm, 20cm, 24cm và 28cm , được sắp xếp xung quanh chiếc trống cái theo thứ tự tăng dần để dàn trống được tổng thể, thống nhất. Với mỗi chiếc trống con sẽ mang lại những âm thanh trầm bổng khác nhau phụ thuộc vào nhạc công. Bên cạnh đó , bạn có quyền được đặt mẫu trống hát văn tùy vào mục đích sử dụng. 

·       Giá đỡ trống: có dạng ngồi được gắn với trống cái đỡ toàn bộ dàn trống thuận tiện cho nhạc công khi đánh, họ cũng sẽ sử dụng cả ghế ngồi đánh để dễ dàng trong quá trình chơi trống.

Vật liệu làm trống 

Tiếng trống có hay, âm thanh vang chuẩn, bền bỉ  với thời gian hay không là phụ thuộc hết vào vật liệu làm trống. Khi làm trống đòi hỏi người thợ phải thật tỉ mỉ, cẩn thận trong cách chọn vật liệu để tạo ra dàn trống hát chầu văn chuẩn nhất. 

Thân trống 

Vật liệu được ưu thích lựa chọn chính là gỗ mít - loại gỗ tốt nhất để làm thân trống .

·       Gỗ mít có mùi thơm đặc trưng, màu đẹp, độ dẻo tốt thịt gỗ mịn  không bị cong vênh do ảnh hưởng của tác động bên ngoài. Một ưu điểm của gỗ mít nữa là có độ bền rất tốt, những chiếc trống làm từ gỗ mít có tuổi thọ trung bình khá cao từ vài chục năm đến cả trăm năm tuổi.

·       Ngoài ra nó cũng là một loại cây phổ biến ở Việt Nam lên việc tìm kiếm không hề khó khăn. Gỗ mít còn không dễ bị mối mọt rất bền

Khi thiết kế thân trống, người thợ sẽ trang trí trên đó những họa tiết truyền thống như hình rồng, mây trời, các đường sọc.. và sơn một lớp sơn đỏ nổi bật cùng với đó là sẽ thêm màu vàng làm tăng nét đẹp của trống.

>>>Xem thêm: Trống hát văn Đăng Khoa 

Mặt trống

Được làm chủ yếu bằng da, loại da được sử dụng chính là da trâu. Đối với chiếc trống cái, da trâu già sẽ được dùng làm mặt trống để mang lại âm thanh trầm, vang ngân. Da trâu có độ đàn hồi cao, độ rung tốt rất phù hợp để làm mặt trống vừa đảm bảo tính bền cho trống vừa tạo ra được âm thanh chuẩn 

Đối với mặt trống thì sẽ thường không có họa tiết trang trí, nó sẽ có màu của da trâu là trắng, hơi nâu, nếu có trang trí thì sẽ là các vòng tròn được vẽ lên mặt trống. 

Cách bảo quản sử dụng trống hát văn

Vì trống hát văn được kết cấu thành dàn trống nên việc sử dụng cũng sẽ khác với các loại nhạc cụ khác nhau. Ở trên thân của trống cái sẽ có những phần đinh chốt để tiện cho việc gắn 4 trống con vào thân. Sau khi sử dụng xong sẽ tháo gọn 4 trống con lại để tránh va đập gây ra tình trạng hỏng trống.

Khi để trồng ở trên giá thì không nên để thẳng , tránh những vật đè vào mặt trống gây lõm, có thể dẫn đến thủng mặt trống. Bảo quản trống ở môi trường khô ráo, tránh những nơi có độ ẩm cao, như vậy trống sẽ càng có tuổi thọ tốt. Sau một thời gian sử dụng khoảng 2 năm nên mang trống đi quét lại lớp sơn ngoài để trông mới và có tính thẩm mỹ hơn.

Qua bài viết trên, hy vọng đã đem lại những thông tin cần thiết về trống hát chầu văn, để bạn thêm yêu những nét đẹp truyền thống văn hóa của ông cha ta. Nếu bạn chưa biết chọn nơi cung cấp trống uy tín nào. Hãy đến với trống Đăng Khoa, chúng tôi tự hào là một cơ sở kinh doanh uy tín ,chất lượng, đa dạng mẫu mã sản phẩm với  giá cả hợp lý và có truyền thống làm trống từ làng nghề trống Đọi Tam.

>>>Xem thêm: Bán trống dàn hát văn dạ bạch